Meditatie op de 5 Hindernissen

Boeddha's in Herstel

In deze meditatie gaan we oefenen met het aanschouwen van de vijf hindernissen in onze geest.

Volgens de leer van de Boeddhistische psychologie beschreef de Boeddha 5 mentale toestanden die het bereiken van Sati - dat is de toestand van Mindfulness, Bewuste Opmerkzaamheid of Aandachtig Bewustzijn -overschaduwden.

Deze mentale toestanden werpen een schaduw over de beoefening van concentratie en het Open Gewaarzijn. Deze 5 toestanden, ook wel omschreven als de 5 hindernissen, zijn:

1. Verlangen;

2. Afkeer;

3. Slaperigheid (sloomheid of traagheid);

4. Rusteloosheid en;

5. Twijfel.

Het is goed om je bewust te zijn dat je deze hindernissen niet hoeft te zien als ‘obstakels die overwonnen moeten worden’. Ze overkomen de meest ervaren meditatie-leraren en keren voortdurend terug in de dagdagelijkse praktijk van het dagelijkse leven.

De toestanden beschrijven daarnaast geen fysieke staat van zijn. De Hindernissen zijn mentale toestanden. Het zijn toestanden van onze geest en daarmee onderdeel van onze mentale processen.

Om die reden zijn de hindernissen onderhevig aan dezelfde omstandigheden van onze gedachten en emotionele toestanden: ze zijn vergankelijk en impermanent. Ze komen op en ze drijven weg, zoals al onze ervaringen opkomen en weer wegebben in de oceaan van ons gewaarzijn.

Je hoeft deze mentale toestanden dus ook niet te verdrijven. Je hoeft ze niet te overwinnen of op te lossen. De toestanden zijn geen probleem. Ze lossen zichzelf op. De toestanden worden pas hindernissen wanneer wij ze in stand houden door ze als permanent te zien en als blijvend te ervaren.

De oefening is daarom gewaarworden en de hindernissen opmerken wanneer ze optreden - ze te onderzoeken terwijl ze aanwezig zijn - en ze weer te laten gaan wanneer ze hun eigen pad weer volgen in de zee van onze ervaringen.

Ook de 5 Hindernissen zijn uiteindelijk niet meer dan wolken in de lucht van ons Open Gewaarzijn:

Wij zijn de getuige… De Hindernissen vormen slechts het weer...