Odcinek 24 - Zdrowie psychiczne - rozmowa z Krzysztofem Olkowiczem

Adam Bodnar Podcast "Nie tylko o prawach człowieka"

W 24. odcinku rozmawiam z Krzysztofem Olkowiczem o stanie ochrony zdrowia psychicznego w Polsce. Pretekstem jest III Kongres Zdrowia Psychicznego, który odbył się w Warszawie 6 czerwca 2021 r. Krzysztof Olkowicz jest byłym Dyrektorem Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Koszalinie (w randze pułkownika). Jest laureatem Nagrody Radia TOK FM oraz Orderu Ecce Homo za "dawanie przykładu prawdziwej wrażliwości, za odważne i prawe kierowanie się sercem i rozumem, nawet wtedy, gdy konieczne jest przezwyciężanie bezmyślnej i bezdusznej litery prawa". W latach 2015-2017 był zastępcą RPO, a później pełnił funkcję głównego koordynatora ds. ochrony zdrowia psychicznego w Biurze RPO.

W naszej rozmowie dyskutujemy o aktualnych trendach w zakresie reformy systemu ochrony zdrowia psychicznego. Krzysztof Olkowicz wyjaśnia dlaczego tak ważne jest inwestowanie w opiekę środowiskową oraz proces deinstytucjonalizacji. Wskazuje na przykłady rażących naruszeń praw człowieka w dużych szpitalach psychiatrycznych. Zastanawiamy się skąd wynika kryzys psychiatrii dziecięcej, a także czy główny postulat III Kongresu Zdrowia Psychicznego "Centrum Zdrowia Psychicznego w każdym powiecie" ma szansę na realizację. Istnieje niebezpieczeństwo, że aktualny program pilotażowy nie będzie kontynuowany. Wspominamy także o książce J. Schwertnera i W. Beresia "Szramy" dla zmian dotyczących psychiatrii dziecięcej.

Pytam Pana Krzysztofa Olkowicza także o różne kwestie związane z psychiatrią sądową, w tym o stosowanie środków zabezpieczających (w kontekście skandalu w szpitalu w Rybniku) oraz o sytuację osób chorujących psychicznie przebywających w zakładach karnych.
Nasza rozmowa kończy się pytaniem skierowanym do K. Olkowicza: Proszę wyobrazić sobie, że przez jeden dzień jest Pan Premierem i bezpośrednio nadzoruje Ministra Zdrowia, Ministra Sprawiedliwości, Ministra Edukacji i Nauki oraz Ministra Rodziny i Polityki Społecznej. Jakie trzy decyzje – dotyczące zdrowia psychicznego w kontekście pandemii – by Pan zasugerował powyższym ministrom? Słuchacze i słuchaczki podcastu znajdą odpowiedź na to pytanie.